در پهنه گسترده حقوق جایی که مفاهیم انتزاعی به واقعیتهای ملموس گره میخورند و دادخواهی مرهمی بر بیعدالتیها میشود جایگاه مدافعان حقوق نقشی بس حیاتی و غیرقابل انکار دارد. در این میان حقوق مالکیت فکری به عنوان یکی از پویاترین و پیچیدهترین شاخههای حقوق به ویژه در عصر حاضر که نوآوری و خلاقیت شریانهای اصلی توسعه اقتصادی و فرهنگی به شمار میروند نیازمند متخصصانی است که با درک عمیق از ظرافتها و پیچیدگیهای آن بتوانند از حقوق صاحبان ایده و اندیشه به بهترین نحو دفاع کنند.
در استانی پهناور و تاریخی چون آذربایجان شرقی که همواره مهد پرورش اندیشمندان هنرمندان و صنعتگران بوده است اهمیت این موضوع دوچندان میشود. این استان با پیشینهای غنی در تولید صنایع دستی فرش محصولات کشاورزی و دامی و همچنین برخورداری از ظرفیتهای بالای صنعتی و معدنی همواره در معرض چالشهای مربوط به نقض حقوق مالکیت فکری قرار داشته است. از این رو حضور وکلای متخصص در این حوزه نه تنها برای حفظ حقوق صاحبان ایده بلکه برای تشویق نوآوری ارتقای کیفیت محصولات و خدمات و توسعه پایدار استان امری ضروری است.
وکیل به عنوان نماینده قانونی موکل خود وظیفهای بس سنگین بر عهده دارد. او باید با تسلط کامل بر قوانین و مقررات مربوط به مالکیت فکری از جمله قانون ثبت اختراعات طرحهای صنعتی و علائم تجاری قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان و همچنین معاهدات بینالمللی در این زمینه بتواند حقوق موکل خود را در برابر هرگونه تعرضی به نحو احسن حفظ کند. این امر مستلزم داشتن دانش فنی کافی در زمینههای مختلف علمی هنری و صنعتی و همچنین توانایی تحلیل دقیق اسناد و مدارک ارائه استدلالهای قوی و متقاعدکننده و پیگیری مستمر پرونده در مراجع قضایی و اداری است.
در دعاوی مربوط به حقوق مالکیت فکری وکیل نقشهای متعددی را ایفا میکند. او در وهله نخست به عنوان مشاور حقوقی به موکل خود در خصوص حقوق و تکالیفش نحوه ثبت و حمایت از آثار فکری و همچنین راههای پیشگیری از نقض حقوق دیگران مشاوره میدهد. این مشاوره میتواند به صاحبان ایده کمک کند تا با آگاهی کامل از حقوق خود از آثار فکری خود به نحو مطلوب بهرهبرداری کنند و از بروز اختلافات احتمالی جلوگیری نمایند.
در صورت بروز اختلاف وکیل به عنوان نماینده موکل خود در مذاکرات و سازشها شرکت میکند و تلاش میکند تا با حل مسالمتآمیز اختلاف از تحمیل هزینههای بیشتر به موکل خود جلوگیری کند. اما اگر سازش ممکن نباشد وکیل با طرح دعوا در مراجع قضایی از حقوق موکل خود دفاع میکند. در این مرحله وکیل با ارائه دادخواست مستدل و مستند با استناد به قوانین و مقررات مربوطه و با ارائه مدارک و شواهد کافی تلاش میکند تا قاضی را متقاعد سازد که حقوق موکلش نقض شده است و باید جبران شود.
از سوی دیگر وکیل در دعاوی مربوط به حقوق مالکیت فکری میتواند نقش دفاعی نیز ایفا کند. به این معنا که اگر کسی به اتهام نقض حقوق مالکیت فکری دیگری مورد تعقیب قرار گیرد وکیل میتواند از او دفاع کند و تلاش کند تا بیگناهی او را اثبات کند و یا از میزان مجازات او بکاهد. در این حالت وکیل با بررسی دقیق مدارک و شواهد ارائه شده از سوی مدعی و با ارائه استدلالهای قوی و متقاعدکننده تلاش میکند تا قاضی را متقاعد سازد که موکلش مرتکب نقض حقوق مالکیت فکری نشده است و یا اگر هم مرتکب شده است این نقض به دلیل جهل یا اشتباه بوده است و نه با سوءنیت.
یکی از مهمترین چالشهای موجود در زمینه حقوق مالکیت فکری در آذربایجان شرقی عدم آگاهی کافی صاحبان ایده و اندیشه از حقوق خود است. بسیاری از افراد به دلیل ناآگاهی از قوانین و مقررات مربوطه از ثبت و حمایت از آثار فکری خود غفلت میکنند و در نتیجه در معرض خطر سوءاستفاده و کپیبرداری قرار میگیرند. وکلای متخصص در این حوزه میتوانند با برگزاری دورههای آموزشی و آگاهیرسانی به افزایش سطح آگاهی عمومی در این زمینه کمک کنند و از این طریق از حقوق صاحبان ایده و اندیشه محافظت نمایند.
علاوه بر این وکلای متخصص در حقوق مالکیت فکری میتوانند نقش مهمی در توسعه اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی در استان ایفا کنند. آنها میتوانند با ارائه مشاورههای تخصصی به شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها در خصوص نحوه ثبت و حمایت از اختراعات طرحهای صنعتی و علائم تجاری و همچنین نحوه انعقاد قراردادهای لیسانس و انتقال فناوری به این شرکتها کمک کنند تا از داراییهای فکری خود به نحو مطلوب بهرهبرداری کنند و در بازار رقابتی موفقتر عمل کنند.
با توجه به اهمیت روزافزون حقوق مالکیت فکری و با در نظر گرفتن ظرفیتهای بالای استان آذربایجان شرقی در زمینه نوآوری و خلاقیت تربیت وکلای متخصص در این حوزه امری ضروری است. دانشگاهها و مراکز آموزش عالی استان میتوانند با ایجاد رشتههای تخصصی در زمینه حقوق مالکیت فکری و با برگزاری دورههای آموزشی و کارگاههای تخصصی به تربیت نیروی انسانی متخصص در این حوزه کمک کنند.
علاوه بر این کانون وکلای دادگستری آذربایجان شرقی میتواند با برگزاری دورههای آموزشی تخصصی برای وکلای عضو به ارتقای سطح دانش و مهارت آنها در زمینه حقوق مالکیت فکری کمک کند. همچنین ایجاد کمیتههای تخصصی در این زمینه میتواند به تبادل تجربیات و اطلاعات بین وکلا کمک کند و از این طریق به ارائه خدمات حقوقی با کیفیتتر به موکلان منجر شود.
باید تاکید کرد که نقش وکیل در دعاوی مربوط به حقوق مالکیت فکری نقشی بسیار مهم و حیاتی است. وکلای متخصص در این حوزه با دانش تجربه و مهارت خود میتوانند از حقوق صاحبان ایده و اندیشه به نحو احسن دفاع کنند و به توسعه اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی در استان آذربایجان شرقی کمک کنند. توسعه و رونق اقتصادی استان مرهون حمایت از نوآوری و خلاقیت است و این مهم بدون حضور وکلای متخصص و متعهد در حوزه حقوق مالکیت فکری محقق نخواهد شد.
همچنین با توجه به تنوع فرهنگی و هنری استان توجه به حقوق مالکیت فکری در حوزه آثار ادبی و هنری نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. حمایت از حقوق مولفان مصنفان و هنرمندان میتواند به حفظ و ترویج فرهنگ و هنر استان کمک کند و از سوءاستفاده از آثار آنها جلوگیری نماید. در این راستا وکلای متخصص در این حوزه میتوانند با ارائه مشاورههای تخصصی به هنرمندان و نویسندگان در خصوص نحوه ثبت و حمایت از آثار خود و همچنین نحوه انعقاد قراردادهای نشر و اجرا به آنها کمک کنند تا از حقوق خود به نحو مطلوب بهرهبرداری کنند.
لازم به ذکر است که حقوق مالکیت فکری ابزاری قدرتمند برای توسعه اقتصادی فرهنگی و اجتماعی است. با حمایت از حقوق صاحبان ایده و اندیشه میتوان به تشویق نوآوری و خلاقیت ارتقای کیفیت محصولات و خدمات و توسعه پایدار استان آذربایجان شرقی کمک کرد. وکلای متخصص در این حوزه با ایفای نقش موثر خود میتوانند به تحقق این هدف کمک کنند. آنها باید به عنوان مدافعان حقوق صاحبان ایده و اندیشه در برابر هرگونه تعرضی به حقوق آنها ایستادگی کنند و با ارائه خدمات حقوقی با کیفیت به توسعه اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی در استان کمک کنند. امید است با تلاش و همت همه دستاندرکاران شاهد شکوفایی هرچه بیشتر استعدادهای خلاقانه و نوآورانه در استان آذربایجان شرقی باشیم و از ثمرات آن در راستای توسعه و پیشرفت کشور عزیزمان بهرهمند شویم.
دیدگاهتان را بنویسید