در گستره پویای اقتصاد نوین جایی که خلاقیت و نوآوری به منزله شریان‌های حیاتی تپش اقتصادی به شمار می‌روند حقوق مالکیت فکری جایگاهی بس رفیع و نقشی انکارناپذیر ایفا می‌کند. این حقوق همچون سپری محکم از دستاوردهای ذهنی و ابتکارات ارزشمند محافظت نموده و بستری امن برای رشد و شکوفایی صنایع خلاق فراهم می‌آورد. در این میان صنعت طراحی بازی‌های فنی به عنوان یکی از پیشروترین و پرطرفدارترین عرصه‌های نوآوری نیازمند توجه ویژه‌ای به مقوله حقوق مالکیت فکری است.
در سال‌های اخیر استان آذربایجان شرقی به عنوان یکی از قطب‌های اصلی توسعه صنعت بازی‌سازی در کشور مطرح شده است. وجود استعدادهای جوان و خلاق حمایت‌های دولتی و بخش خصوصی و همچنین پتانسیل‌های بالقوه فرهنگی و تاریخی این استان را به محیطی مناسب برای رشد و بالندگی این صنعت بدل ساخته است. با این حال توسعه پایدار و شکوفایی هرچه بیشتر این صنعت مستلزم توجه جدی به چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی آن به ویژه در زمینه حقوق مالکیت فکری است.
یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود در این زمینه عدم آگاهی کافی فعالان صنعت بازی‌سازی از حقوق و تعهدات قانونی خود است. بسیاری از طراحان و توسعه‌دهندگان بازی به دلیل ناآشنایی با قوانین مربوط به کپی‌رایت علائم تجاری طرح‌های صنعتی و اختراعات در معرض خطر نقض حقوق مالکیت فکری خود قرار می‌گیرند. این امر نه تنها می‌تواند منجر به زیان‌های مالی و اعتباری جبران‌ناپذیری شود بلکه انگیزه نوآوری و خلاقیت را نیز در میان فعالان این صنعت تضعیف می‌کند.
چالش دیگر ضعف در زیرساخت‌های قانونی و اجرایی مربوط به حمایت از حقوق مالکیت فکری در صنعت بازی‌سازی است. فرآیند ثبت و پیگیری پرونده‌های نقض حقوق مالکیت فکری اغلب طولانی و پرهزینه بوده و نیازمند تخصص و تجربه کافی در این زمینه است. این امر به ویژه برای شرکت‌های کوچک و نوپا می‌تواند مانعی جدی در مسیر حمایت از حقوق خود باشد.
علاوه بر این مسأله قاچاق و تکثیر غیرقانونی بازی‌های رایانه‌ای یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات برای صنعت بازی‌سازی در ایران و به ویژه در استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود. این پدیده شوم نه تنها باعث کاهش درآمد شرکت‌های بازی‌سازی می‌شود بلکه کیفیت بازی‌های تولید داخل را نیز تحت تأثیر قرار داده و به اعتبار این صنعت لطمه وارد می‌کند.
با وجود چالش‌های یاد شده فرصت‌های فراوانی نیز در زمینه حقوق مالکیت فکری در صنعت بازی‌سازی آذربایجان شرقی وجود دارد. یکی از مهم‌ترین این فرصت‌ها ظرفیت بالای این صنعت برای ایجاد ارزش افزوده و اشتغال‌زایی است. با حمایت از حقوق مالکیت فکری می‌توان انگیزه سرمایه‌گذاری در این صنعت را افزایش داده و زمینه را برای توسعه کسب‌وکارهای نوپا و خلاق فراهم نمود.
فرصت دیگر پتانسیل بالای صنعت بازی‌سازی برای معرفی فرهنگ و هنر ایرانی به جهانیان است. بازی‌های رایانه‌ای به عنوان یکی از پرطرفدارترین و مؤثرترین رسانه‌های نوین می‌توانند نقش مهمی در ترویج ارزش‌های فرهنگی و تاریخی ایران ایفا کنند. با حمایت از تولید بازی‌های باکیفیت و مبتنی بر فرهنگ ایرانی می‌توان ضمن معرفی این فرهنگ غنی به جهانیان زمینه را برای توسعه گردشگری و صادرات فرهنگی نیز فراهم نمود.
به منظور بهره‌گیری از فرصت‌ها و مقابله با چالش‌های موجود در زمینه حقوق مالکیت فکری در صنعت بازی‌سازی آذربایجان شرقی پیشنهادهای زیر ارائه می‌شود
افزایش آگاهی فعالان صنعت بازی‌سازی از حقوق مالکیت فکری
دیدگاهتان را بنویسید