آراستگی و زیبایی ظاهری به عنوان یک ارزش اجتماعی جایگاه ویژه‌ای یافته است. افراد بسیاری به منظور ارتقای کیفیت زندگی و افزایش اعتماد به نفس به خدمات ارائه شده در مراکز تخصصی زیبایی روی می‌آورند. این مراکز با بهره‌گیری از دانش و تخصص افراد آموزش‌دیده و استفاده از تجهیزات پیشرفته تلاش می‌کنند تا نیازهای زیبایی‌شناختی مراجعین را برآورده سازند. اما در این میان همواره احتمال بروز مشکلاتی وجود دارد که می‌تواند منجر به نارضایتی و ایجاد اختلاف میان مشتری و ارائه دهنده خدمات شود.
استان خراسان رضوی به عنوان یکی از قطب‌های گردشگری و زیارتی کشور سالانه پذیرای میلیون‌ها زائر و گردشگر از سراسر ایران و جهان است. شهر مشهد به عنوان مرکز این استان با داشتن تعداد زیادی مرکز ارائه خدمات زیبایی نقش مهمی در تامین نیازهای این حوزه ایفا می‌کند. با توجه به حجم بالای مراجعین به این مراکز آگاهی از حقوق و تکالیف طرفین به منظور پیشگیری از بروز اختلافات و حل و فصل آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در این راستا ضروری است که شهروندان و مراجعین به مراکز زیبایی با قوانین و مقررات حاکم بر این حوزه آشنا بوده و در صورت بروز هرگونه مشکل از حقوق خود آگاه باشند. از سوی دیگر ارائه دهندگان خدمات نیز باید به تعهدات قانونی و اخلاقی خود در قبال مشتریان پایبند بوده و در جهت ارائه خدمات با کیفیت و منطبق با استانداردهای موجود تلاش نمایند.
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های حقوقی در این حوزه بحث مسئولیت مدنی ناشی از ارائه خدمات است. بر اساس قانون مدنی هرگاه در اثر فعل یا ترک فعل اشخاص خسارتی به دیگری وارد شود مسئولیت جبران آن بر عهده عامل ورود زیان خواهد بود. این قاعده در خصوص ارائه خدمات زیبایی نیز جاری است. به این معنا که اگر در اثر ارائه خدمات توسط یک مرکز زیبایی خسارتی به مشتری وارد شود مسئولیت جبران آن بر عهده ارائه دهنده خدمات خواهد بود.
این خسارت می‌تواند شامل آسیب‌های جسمی روحی و یا مالی باشد. به عنوان مثال اگر در اثر استفاده از مواد نامرغوب یا عدم رعایت اصول بهداشتی در یک مرکز زیبایی مشتری دچار عفونت پوستی شود ارائه دهنده خدمات مسئول جبران خسارت‌های ناشی از این عفونت خواهد بود. همچنین اگر در اثر یک عمل زیبایی نقص یا عیبی در چهره یا بدن مشتری ایجاد شود ارائه دهنده خدمات موظف به جبران خسارت‌های وارده خواهد بود.
اثبات ورود خسارت و رابطه سببیت بین فعل ارائه دهنده خدمات و خسارت وارده بر عهده مشتری است. به این معنا که مشتری باید بتواند با ارائه مدارک و مستندات کافی ثابت کند که خسارت وارده ناشی از قصور یا تقصیر ارائه دهنده خدمات بوده است. این مدارک می‌تواند شامل گواهی پزشک عکس فیلم و یا شهادت شهود باشد.
در صورتی که مشتری نتواند رابطه سببیت را اثبات کند ادعای او مبنی بر ورود خسارت رد خواهد شد. به همین دلیل توصیه می‌شود که مشتریان قبل از اقدام به هرگونه عمل زیبایی اطلاعات کافی در مورد مرکز ارائه دهنده خدمات و مواد و تجهیزات مورد استفاده کسب کرده و در صورت بروز هرگونه مشکل مدارک و مستندات لازم را جمع‌آوری نمایند.
علاوه بر مسئولیت مدنی ارائه دهندگان خدمات زیبایی ممکن است در صورت تخلف از قوانین و مقررات با مسئولیت کیفری نیز مواجه شوند. به عنوان مثال اگر یک مرکز زیبایی بدون داشتن مجوزهای لازم اقدام به ارائه خدمات نماید مرتکب جرم شده و قابل تعقیب کیفری خواهد بود. همچنین اگر در اثر قصور یا تقصیر یک فرد در ارائه خدمات آسیب جدی به مشتری وارد شود ممکن است با اتهاماتی مانند ایراد صدمه بدنی غیر عمدی یا قتل غیر عمدی مواجه شود.
در این راستا سازمان تعزیرات حکومتی نیز نقش مهمی در نظارت بر فعالیت مراکز زیبایی و برخورد با متخلفین ایفا می‌کند. این سازمان بر اساس قانون تعزیرات حکومتی می‌تواند در صورت مشاهده هرگونه تخلف از جمله گرانفروشی کم فروشی تقلب و یا عدم رعایت بهداشت اقدام به جریمه و یا تعطیلی مرکز متخلف نماید.
به منظور پیشگیری از بروز اختلافات و کاهش احتمال ورود خسارت به مشتریان توصیه می‌شود که مراکز زیبایی نسبت به رعایت استانداردهای بهداشتی و ایمنی استفاده از مواد و تجهیزات مرغوب و ارائه خدمات با کیفیت توجه ویژه‌ای داشته باشند. همچنین آموزش و توانمندسازی کارکنان و ارائه اطلاعات کافی به مشتریان قبل از ارائه خدمات می‌تواند نقش مهمی در کاهش نارضایتی‌ها و افزایش اعتماد عمومی داشته باشد.
در صورتی که مشتری پس از دریافت خدمات از یک مرکز زیبایی احساس نارضایتی کند و معتقد باشد که حقوق او تضییع شده است می‌تواند از طریق مراجع ذیصلاح اقدام به طرح شکایت نماید. اولین قدم در این راستا مراجعه به خود مرکز زیبایی و تلاش برای حل و فصل مسالمت‌آمیز موضوع است. در بسیاری از موارد با گفتگو و مذاکره می‌توان به یک راه حل رضایت‌بخش برای هر دو طرف دست یافت.
اما اگر این تلاش‌ها بی‌نتیجه بماند مشتری می‌تواند شکایت خود را به سازمان‌های نظارتی مربوطه ارائه نماید. یکی از این سازمان‌ها سازمان صنعت معدن و تجارت است. این سازمان بر اساس قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مسئول رسیدگی به شکایات مربوط به ارائه خدمات است. مشتری می‌تواند با مراجعه به این سازمان و ارائه مدارک و مستندات لازم شکایت خود را ثبت نماید.
پس از ثبت شکایت سازمان صنعت معدن و تجارت موضوع را بررسی کرده و در صورت احراز تخلف نسبت به صدور رای مقتضی اقدام خواهد کرد. رای صادر شده می‌تواند شامل جبران خسارت پرداخت جریمه و یا تعطیلی مرکز متخلف باشد.
علاوه بر سازمان صنعت معدن و تجارت مشتری می‌تواند شکایت خود را به سازمان تعزیرات حکومتی نیز ارائه نماید. این سازمان در صورت مشاهده تخلفاتی مانند گرانفروشی یا عدم رعایت بهداشت می‌تواند نسبت به صدور حکم تعزیر اقدام نماید.
اگر مشتری از رای صادر شده توسط سازمان‌های نظارتی راضی نباشد می‌تواند به مراجع قضایی مراجعه و طرح دعوی نماید. در این صورت دادگاه با بررسی مستندات و استماع اظهارات طرفین نسبت به صدور حکم مقتضی اقدام خواهد کرد.
لازم به ذکر است که طرح شکایت و پیگیری آن نیازمند صرف وقت و هزینه است. به همین دلیل توصیه می‌شود که مشتریان قبل از اقدام به طرح شکایت جوانب مختلف موضوع را به دقت بررسی کرده و در صورت امکان از مشاوره حقوقی استفاده نمایند.
امید است که با افزایش آگاهی عمومی از حقوق و تکالیف طرفین و تلاش برای ارائه خدمات با کیفیت و منطبق با استانداردهای موجود شاهد کاهش اختلافات و افزایش رضایت مشتریان در حوزه خدمات زیبایی باشیم. شهر مشهد با داشتن ظرفیت‌های فراوان در حوزه گردشگری و زیارتی می‌تواند با ارائه خدمات با کیفیت و رعایت حقوق مشتریان به عنوان یک الگوی موفق در این زمینه مطرح شود.
دیدگاهتان را بنویسید